25. jubilarni Dani Teodora Pavlovića – Dragan Stanić dvostruki laureat

U godini jubileja – 220 godina od rođenja Teodora Pavlovića, 170 godina od smrti Teodora Pavlovića i 25 godina trajanja manifestacije Dani Teodora Pavlovića – dvostruki dobitnik Nagrada „Teodor Pavlović” je prof. dr Dragan Stanić (Ivan Negrišorac), književnik i predsednik Matice srpske u Novom Sadu.

Nagrade će biti uručene u subotu 14. decembra u 12 časova u Banatskom kulturnom centru u Novom Miloševu u okviru svečanog programa manifestacije Dani Teodora Pavlovića kada će se pored pozdravnih govora, uručenja, besede predlagača za nagradu i laureata, muzičkog programa, održati i pesnički venac „Teodoru u čast”.

Prof. dr Draganu Staniću (Ivanu Negrišoracu) pripale su Nagrada „Teodor Pavlović” za životno delo i Nagrada „Teodor Pavlović” najbolju knjigu – za „Izabrana dela Ivana Negrišorca” u sedam knjiga: „Jezik i duša”, „Veznici i preci”, „Lučonoše i lutalice”, „Dom i svet”, „Zanosi i sukobi”, „Anđeli umiru”, „Misao i zaveti” (Arhiv Vojvodine, Prometej, Novi Sad 2023). 

Dvostruki dobitnici nagrada u istoriji manifestacije, pored Dragana Stanića, bili su još i akademik Vladeta Jerotić, akademik Vasilije Krestić, Jovan Zivlak i Selimir Radulović. Pored navedenih, nosioci nagrada „Teodor Pavlović” od 2000. godine do sada su: Letopis Matice srpske, Književne novine, akademik Čedomir Popov, Đorđe Kadijević, SKC Sveti Sava Subotica, dr Petar Krestić, dr Bojan Jovanović, dr Zoran Đerić, dr Sava Damjanov, dr Milan Micić, Sava Stepanov, Vladimir Pištalo, Johan Lavundi, Slobodan Kojić, Radovan Vlahović, Ljubomir Kojić, Dragan Rauški, Nenad Šaponja, Radivoj Šajtinac, Ranko Žeravica, Simon Grabovac, Milorad Grujić, Franja Petrinović i drugi. 

Kulturnu manifestaciju Dani Teodora Pavlovića tradicionalno organizuje Banatski kulturni centar iz Novog Miloševa u saradnji sa Maticom srpskom iz Novog Sada, pod pokroviteljstvom Opštine Novi Bečej. Ovogodišnja manifestacija, povodom jubileja, nastaviće se kroz gostujuće programe manifestacije u Kikindi, Novom Bečeju, Novom Sadu i Beogradu.

Teodor Pavlović 1840, Pavle Simić

Teodor Pavlović (1804–1854) je rođen i umro u Karlovu, današnjem Novom Miloševu. Bio je obnovitelj i reformator Matice srpske, njen prvi sekretar, urednik „Letopisa” Matice srpske, osnivač Galerije Matice srpske i osnivač prve muzejske zbirke u Srba. Bio je novinar i rodonačelnik žurnalistike u Srba, advokat, književnik i prevodilac. Teodor Pavlović bio je jedna od najistaknutijih, a nepravedno zaboravljenih, ličnosti srpskog naroda u prvoj polovini 19. veka, čije je pregalaštvo dalo trajni doprinos srpskoj kulturi. 

O laureatu

Prof. dr Dragan Stanić (Ivan Negrišorac) rođen je 1956. godine u Trsteniku. Završio je studije književnosti na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu 1979. Magistrirao je 1991. i doktorirao 2003. godine na Filološkom fakultetu u Beogradu. Bio je sekretar Matice srpske (1995–2004), glavni i odgovorni urednik Letopisa Matice srpske (2005–2012), a sad je predsednik Uređivačkog odbora Srpske enciklopedije (od 2008) i predsednik Matice srpske (od 2012). Živi u Novom Sadu i kao redovni profesor na Filozofskom fakultetu predaje teoriju književnosti i kreativno pisanje poezije (od 2004).

Objavio knjige pesama: Trula jabuka (1981), Rakljar. Želudac (1983), Zemljopis (1986), Toplo, hladno (1990), Abrakadabra (1990), Hop (1993), Veznici (1995), Prilozi (2002), Potajnik (2007, 2011;), Svetilnik (2010), Kamena čtenija (2013, 2014), Čtenija (2015), Matični mleč (2016), Izložba oblaka (2017), Ogledala Oka Nedremana (2019). Roman: Anđeli umiru (1998). Radio drame: Fredi umire (1989), Kuc-kuc (1990); pozorišne drame: Istraga je u toku, zar ne? (2000, 2007), Vidiš li svice na nebu?. Kritičke studije: Legitimacija za beskućnike. Srpska neoavangardna poezija: Poetički identitet i razlike (1996), Lirska aura Jovana Dučića (2009), Istraga predaka: Iskušenja kolektivnog i individualnog opstanka; Njegoševski pokret otpora (2020).

Objavio je brojne naučne radove u oblasti književnosti. Priredio je dvadesetak knjiga i brojne zbornike. Bio je član uredništva ili glavni urednik u više značajnih  časopisa. Pesme su mu prevođene na dvadesetak jezika. Izabrana dela Ivana Negrišorca objavljena su u sedam knjiga 2023. godine.

Član je Društva književnika Vojvodine od 1983, Društva novosadskih književnika od 2018. i počasni član Društva slovačkih pisaca od 2017. godine.

Književne nagrade: Nagrada „Goran” za mlade pesnike, 1981, Nagrada Društva književnika Vojvodine za knjigu godine, 1990, Nagrada „Đura Jakšić”, 1996, Zmajeva nagrada, 2007, Nagrada „Branko Ćopić”, 2010. Nagrada „Drainac”, 2011, Nagrada „Žička hrisovulja”, 2011, Nagrada „Gračanička povelja”, 2012, Nagrade „Meša Selimović”,  2013, Nagrada „Pečat vremena”, 2014, Nagrada „Pečat varoši sremskokarlovačke”, 2014, Velika bazjaška povelja, 2014, Nagrada „Povelja Morave”, 2015, Nagrada „Despotica Angelina Branković”, 2018, Nagrada „Zlatni krst kneza Lazara”, 2018, Nagrada „Slobodan Kostić”, 2019, Specijalna nagrada Sajma knjiga u Višegradu, 2019, Nagrada „Lenkin prsten”, 2019, Nagrada „Venac Laze Kostića”, 2020, Nagrada „Stevan Pešić”, 2020, Nagrada „Aleksa Šantić”, 2021, Nagrada „Odzivi Filipu Višnjiću”, 2022. i druge.

Povodom Nagrade „Žička hrisovulja” Dragan Hamović je priredio zbornik kritičkih radova Ivan Negrišorac, pesnik (Kraljevo 2012). 

Nagrade i priznanja: Orden Svetog cara Konstantina (2013),  Vukova nagrada Kulturno-prosvetne zajednice Srbije (2014), priznanje „Bela golubica” Teslinog globalnog foruma (2016), orden Konstantina Filosofa Slovenske unije iz Češke (2018), Orden Svetog despota Stefana Lazarevića (2019), nagrada AP Vojvodine „Mihajlo Pupin” (2020), Zlatna medalja za zasluge Republike Srbije (2021) i druge.

Svoj predmet izučavanja on konstituiše unutar arhetipskih tokova i čvrstih tematskih vertikala koje u novim istorijskim okolnostima menjaju pojavne oblike, ali zadržavaju temeljnu i trajnu funkciju bez koje se ne može razumeti suštinska priroda srpske književnosti i kulture.